Cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975 ở tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công và TP. Mỹ Tho

Thứ bảy - 06/04/2024 09:10
Chiến tranh đã lùi xa gần nửa thế kỷ, nhưng cứ mỗi độ tháng 4 về, hàng triệu trái tim người Việt Nam lại trào dâng cảm xúc đặc biệt về ký ức hào hùng của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 - Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Một kỷ nguyên mới mở ra cho dân tộc ta - kỷ nguyên của độc lập, tự do, thống nhất và cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội…
Tháng 10 và tháng 12-1974, Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương đã họp bàn về quyết tâm và kế hoạch giải phóng miền Nam trong thời gian hai năm 1975-1976. Ngoài kế hoạch này, Bộ Chính trị còn dự kiến: Nếu thời cơ đến vào đầu hoặc cuối năm 1975 thì lập tức giải phóng miền Nam trong năm 1975.
Bước vào đầu năm 1975, cuộc chiến tranh cách mạng ở miền Nam phát triển nhảy vọt. Đối với chiến trường phía tây nam Sài Gòn, Trung ương Cục miền Nam chỉ đạo: Phải gấp rút tăng cường lực lượng ở hướng tây nam Sài Gòn, thực hiện chia cắt và bao vây chiến lược, cắt đứt Lộ 4 (nay là Quốc lộ 1), áp sát Sài Gòn; đánh chiếm các mục tiêu quan trọng, tiến tới giải phóng Sài Gòn và hoàn toàn miền Nam.

Ngày 06-4-1975, Trung ương Cục miền Nam giao nhiệm vụ cho Khu ủy Khu 8: “Cắt đứt hoàn toàn Lộ 4 và kinh Chợ Gạo. Mở mũi tiến công từ hướng Nam đánh Sài Gòn, chiếm 1 trong 5 mục tiêu then chốt của chiến dịch giải phóng Sài Gòn. Tự lực giải phóng địa phương”.

Tỉnh ủy Mỹ Tho đề ra Kế hoạch: “Tiếp tục mở hoàn chỉnh nam bắc Lộ 4, cắt đứt giao thông thủy bộ huyết mạch, diệt thêm nhiều sinh lực địch, diệt bộ máy phân chi khu nông thôn, uy hiếp một số khu phố, tạo điều kiện tiến tới diệt chi khu, mở rộng giải phóng thế liên hoàn bảo đảm hành lang vững chắc”.

Thực hiện nhiệm vụ do Khu ủy Khu 8 chỉ đạo, tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công, thành phố Mỹ Tho khẩn trương tuyển bổ sung lực lượng cho các đơn vị ở tỉnh, 28 đại đội địa phương các huyện. Các đơn vị này áp sát Lộ 4, kinh Chợ Gạo, thực hiện bao vây bức rút đồn bót, hỗ trợ quần chúng làm chướng ngại trên các tuyến giao thông này.

Ngày 09-4-1975, Tỉnh ủy Mỹ Tho nhận lệnh tổng công kích, tổng khởi nghĩa. Tiểu đoàn 514C, Tiểu đoàn 2009B được tăng cường Tiểu đoàn 279 đặc công Quân khu diệt tàu, làm chủ kinh Chợ Gạo; phối hợp với Sư đoàn 8 Quân khu cắt đứt Lộ 4, phối hợp với lực lượng thành phố Mỹ Tho đánh chiếm các mục tiêu trong nội ô.

Ngày 15-4-1975, trên kinh Chợ Gạo, các tiểu đoàn chủ lực của Khu 8, tỉnh Mỹ Tho, bộ đội địa phương huyện Chợ Gạo cùng du kích diệt tề điệp, bao vây 2 phân chi khu Bình Phục Nhứt và Quơn Long, giải phóng 10 km kinh Chợ Gạo. Nhân dân, bộ đội giăng dây thép gai, thả bè chuối làm chướng ngại vật, cắt đứt kinh Chợ Gạo.

Ở các điểm khác trong tỉnh Mỹ Tho, lực lượng các huyện phối hợp quần chúng sử dụng ba mũi giáp công (vũ trang, chính trị, binh vận) bao vây, tiêu diệt đồn bót, phân chi khu, tạo thế áp sát thị trấn Cái Bè, Cai Lậy, Tân Hiệp (Châu Thành).

Đêm 25-4-1975, Ban Chỉ huy chiến dịch lệnh nổ súng trên toàn Khu 8. Sáng ngày 26-4-1975, thiếu tướng quân đội Sài Gòn Nguyễn Khoa Nam, Tư lệnh Quân khu 4 và Quân đoàn 4 triệu tập cuộc họp khẩn cấp tại căn cứ Đồng Tâm khẳng định tử thủ Đồng bằng sông Cửu Long, giữ Mỹ Tho, Vĩnh Long, Cần Thơ, một khi Sài Gòn thất thủ.

Ngày 26-4-1975, đồng chí Huỳnh Châu Sổ - Bí thư Khu ủy Khu 8 truyền “mật lệnh” của Trung ương cho đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho Nguyễn Công Bình về kế hoạch Chiến dịch Hồ Chí Minh. Đúng 1 giờ ngày 27-4-1975, đồng chí Nguyễn Công Bình triệu tập cuộc họp khẩn cấp bao gồm Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các đồng chí phụ trách mảng nhằm quán triệt chủ trương mới và chỉ đạo: Các cấp ủy Đảng, các lực lượng cách mạng nhanh chóng triển khai giải phóng địa phương mình.

Ở thành phố Mỹ Tho, sáng ngày 30-4-1975, quần chúng loan tin thắng lợi của quân giải phóng khắp miền Nam. Sau khi Tổng thống Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng, lực lượng Thành đoàn dùng loa gắn trên xe chạy khắp thành phố kêu gọi binh sĩ đầu hàng. Quần chúng nổi dậy chiếm trụ sở, cắm cờ của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam trên nhà cao tầng, chiếm các mục tiêu trong thành phố.

Trong nội ô, lực lượng vũ trang Thành đội cùng lực lượng thanh niên xung kích Thành đoàn Mỹ Tho vào trường Nguyễn Đình Chiểu, treo cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, chiếm Sở Học chính, Ngân hàng, Ty Cảnh sát. Ở các phường, quần chúng xuống đường cùng lực lượng an ninh thành phố Mỹ Tho chiếm trụ sở Ty Công an và phá khám đường, giải thoát cán bộ, chiến sĩ bị giam. Lực lượng thanh niên xung kích Thành đoàn vừa áp sát dinh Tỉnh trưởng, bị địch trong Trại hải quân Chương Dương bắn ra, đồng chí Trần Văn Trầm - cán bộ Thành Đoàn Mỹ Tho hy sinh. Khí thế cách mạng càng thêm sôi sục!

Khoảng 16g30, lực lượng vũ trang thành phố áp sát cầu Đài Chiến Sĩ. Ở Phường 5, lực lượng vũ trang Thành đội phối hợp với lực lượng nội thành phát động thanh niên nổi dậy làm chủ khu vực ấp Chiến Thắng đoạn từ cầu Đạo Ngạn đến bến xe Tiền Giang hiện nay. Đến 18 giờ, Thành ủy cử người ra yêu cầu hơn 2.000 binh sĩ đấu hàng. Sau đó, lực lượng ta kéo qua cầu Đài Chiến Sĩ, tiếp quản khu vực đường Hùng Vương và tiến đến Tiểu khu Định Tường, toàn bộ sĩ quan và binh lính tại Tiểu khu đầu hàng, quân giải phóng vào tiếp quản Tiểu khu Định Tường lúc 20 giờ ngày 30-4-1975.

Ở căn cứ Đồng Tâm, sáng ngày 30-4-1975, Tư lệnh sư đoàn 7 quân đội Sài Gòn hạ lệnh tử thủ. Trên đường rút về căn cứ, binh lính địch  bị quần chúng ngăn chặn, số đầu hàng, số đào ngũ dọc đường, du kích các xã vành đai áp sát vào căn cứ, khoảng 19 giờ ngày 30-4-1975, lực lượng ta chiếm căn cứ Đồng Tâm, chuẩn tướng quân đội Sài Gòn Trần Văn Hai tự sát.

Ở Gò Công, sáng ngày 30-4-1975, quân dân Gò Công nổi dậy chiếm nhiều công sở địch. Bộ đội chủ lực tỉnh uy hiếp thị xã Gò Công và thị trấn Hoà Đồng. Tình thế hết sức khẩn cấp, Tỉnh ủy Gò Công chỉ đạo phát động quần chúng nổi dậy cùng lực lượng vũ trang áp sát dinh Tỉnh trưởng và kêu gọi binh sĩ đầu hàng. 15 giờ, quân giải phóng tiếp quản dinh Tỉnh trưởng. Cùng lúc, lực lượng ta kéo vào thị xã Gò Công, thị trấn Hoà Đồng, giải tán tề ngụy, tiếp quản nguyên vẹn dinh Tỉnh trưởng, đài phát thanh, các cơ quan khác trong thị xã như: nhà máy đèn, nhà bưu điện, ngân hàng,… Đến 18 giờ ngày 30-4-1975, tỉnh Gò Công cơ bản giải phóng.

Ở huyện Chợ Gạo, sáng ngày 30-4-1975, quần chúng nổi dậy kéo vào thị trấn kêu gọi địch đầu hàng. Lực lượng vũ trang áp sát uy hiếp và cắt đứt tuyến kinh Chợ Gạo từ xã Quơn Long đến xã Tân Thuận Bình. 8 giờ sáng, ta cho pháo bắn vào chi khu Chợ Gạo. Đến 9 giờ, lực lượng an ninh vũ trang tỉnh, huyện và thị trấn Chợ Gạo chiếm đồn Tân Thắng (xã Tân Thuận Bình), tua Dừa (thị trấn Chợ Gạo). Hơn 10 giờ, hai cánh quân của ta hợp đồng bao vây, áp sát trụ sở tề xã Tân Thuận Bình, địch tan rã tại chỗ, ta chiếm trụ sở xã Tân Thuận Bình và đầu cầu Chợ Gạo.

Hơn 11 giờ trưa ngày 30-4-1975, hàng trăm quần chúng ở xã Tân Thuận Bình theo lực lượng vũ trang phối hợp với quần chúng ở nội ô kéo vào thị trấn Chợ Gạo kêu gọi binh lính đầu hàng. Quận trưởng Thiện cùng thuộc hạ xuống tàu chạy về hướng Mỹ Tho. Nhiều nơi khác trong huyện, được sự hỗ trợ của Tiểu đoàn 2009, bộ đội địa phương huyện kết hợp du kích tiến chiếm khu phố Ông Văn, khu phố Bến Tranh, khu vực ngã tư Tịnh Hà. Đến 12 giờ, đoàn tàu gồm 10 chiếc từ hướng ngã Tư Kinh chạy về hướng Mỹ Tho, bị lực lượng ta chặn bắt tại cầu Chợ Gạo, thu 10 chiếc tàu và toàn bộ vũ khí. Huyện Chợ Gạo hoàn toàn giải phóng.

Ở hai huyện Châu Thành Nam, Châu Thành Bắc, sáng ngày 30-4-1975, lực lượng ta chiếm chi khu Phú Mỹ, diệt phân chi khu Bình Trưng. Trưa ngày 30-4-1975, chi khu Vĩnh Kim đầu hàng. 18 giờ, ta chiếm chi khu Châu Thành. 5 giờ sáng ngày 01-5, ta chiếm chi khu Tân Hiệp. Huyện Châu Thành hoàn toàn giải phóng.

Huyện Cai Lậy là trọng điểm của tỉnh Mỹ Tho trong chiến dịch tổng tiến công và nổi dậy. Tỉnh ủy Mỹ Tho chỉ đạo lực lượng của 2 huyện Cai Lậy Nam, Cai Lậy Bắc phối hợp với lực lượng của tỉnh giải phóng quận Cai Lậy. Đảng bộ cùng quân dân huyện Cai Lậy Nam, Cai Lậy Bắc phối hợp với lực lượng tỉnh tấn công, vây ép, bức rút, bức hàng toàn bộ đồn, tua của địch, giải phóng khu phố Ba Dừa, chợ Kinh 12, Khu trù mật Mỹ Phước Tây. Đến 20 giờ ngày 30-4-1975, các lực lượng chủ lực của 2 huyện và tỉnh chiếm khu phố, bức hàng và làm tan rã một tiểu đoàn của Sư đoàn 7 dọc Lộ 4, giải tán phòng vệ dân sự, chiếm các điểm xung yếu xung quanh thị trấn Cai Lậy. Lực lượng vũ trang bố trí hỏa lực áp sát dinh quận. Khoảng 4 giờ ngày 01-5-1975, quận trưởng trung tá Lê Văn Lý đầu hàng. Huyện Cai Lậy hoàn toàn giải phóng.

Ở huyện Cái Bè, trưa ngày 30-4-1975, lực lượng vũ trang phối hợp với quần chúng nổi dậy chiếm cầu Sắt. Đến 17 giờ, ta dùng máy truyền tin PRC.25 kêu gọi chỉ huy chi khu ra hàng, Quận trưởng Đinh Văn Cao ra gặp quân giải phóng bàn giao. Đến 1 giờ ngày 01-5-1975, ta giải phóng thị trấn Cái Bè và nhiều nơi khác trong huyện.

Với cuộc tổng tiến công và nổi dây Xuân 1975, cùng với toàn miền Nam, tỉnh Mỹ Tho, tỉnh Gò Công và thành phố Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang) được hoàn toàn giải phóng. Thắng lợi cuộc tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 của dân tộc ta chấm dứt 117 năm (1858-1975) đấu tranh chống xâm lược, giải phóng đất nước. mở ra kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập, tự do, thống nhất đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc (1975-2024) là dịp để chúng ta ôn lại cuộc chiến tranh cách mạng vĩ đại của dân tộc; qua đó, giáo dục tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc; cổ vũ, động viên cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân tích cực thi đua học tập, lao động, công tác và chiến đấu nhằm xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, thịnh vượng, tươi đẹp, hạnh phúc và văn minh.

Lê Văn Tý, Nguyễn Phúc Nghiệp

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Học tập Bác
Điều tra nắm bắt nghiên cứu dư luận xã hội
Văn phòng điện tử
Bản tin thời tiết
Bản tin thông báo nội bộ
LIÊN KẾT WEBSITE
Quốc hội
Cổng thông tin điện tử
Báo điện tử
Nhân dân điện tử
Tạp chí cộng sản
Thăm dò ý kiến

Bạn đánh giá giao diện mới của Trang thông tin điện tử Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ Tiền Giang thế nào?

Thống kê truy cập
  • Đang truy cập212
  • Máy chủ tìm kiếm37
  • Khách viếng thăm175
  • Hôm nay45,959
  • Tháng hiện tại1,040,491
  • Tổng lượt truy cập36,675,442
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây