Điêu khắc gia Nguyễn Hải (1933 - 2012), người con yêu của Tiền Giang, nguyên là chiến sĩ của Tiểu đoàn 307 lừng danh trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Năm 1954, ông tập kết ra Bắc và trở thành sinh viên Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Đầu thập niên 60 của thế kỷ XX, với cảm xúc của một cựu chiến binh hoạt động trên lĩnh vực mỹ thuật đối với chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954) “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” (Thơ Tố Hữu), ông đã sáng tác mẫu tượng đài chiến thắng Điện Biên Phủ cao 1,2 mét bằng thạch cao và mẫu tượng đã được trao tặng Giải thưởng Mỹ thuật toàn quốc, được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Năm 2000, tác phẩm được trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh.
Năm 2003, tác phẩm được Trung ương Đảng chọn và quyết định phóng lớn thành tượng đài để đặt trên đỉnh đồi D1, một cứ điểm quan trọng thuộc tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ của quân Pháp vào thời điểm 1954 và hiện nay tọa lạc tại trung tâm của thành phố Điện Biên Phủ (tỉnh Điện Biên) nhân dịp kỷ niệm 50 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (07/5/1954 - 07/5/2004). Tượng có chiều cao 16,6 m, chất liệu bằng đồng thau, trong ruột kết cấu bê tông cốt thép, trọng lượng 220 tấn. Bệ tượng cao 3,6m kết cấu bê tông cốt thép, bên ngoài ốp đá mỹ nghệ, có 3 tầng hình chữ nhật xếp chéo lên nhau, gồm có hai mặt:
Mặt trước là hình tượng của hai anh “bộ đội Cụ Hồ” với một người trong tư thế phất cờ chiến thắng (lá cờ có diện tích 40 m², chính giữa có ngôi sao đường kính 2,8 m); một người bế em bé người Thái tay vẫy hoa đón chào chiến thắng. Tất cả đều ngước nhìn về phía lá cờ Tổ quốc đang phần phật tung bay trên bầu trời khoáng đãng, tự do. Hình tượng đó nói lên niềm khát khao độc lập, tự do của nhân dân ta cũng như quyết tâm của một dân tộc đã không ngại hy sinh, gian khổ trong công cuộc chiến đấu để giành lấy quyền độc lập, tự do ấy.
Mặt sau của tượng đài là một chiến sĩ hiên ngang, đang chắc tay súng, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ đất nước. Toàn bộ khối tượng được đặt trên một bệ đá được làm giống như nóc hầm của viên bại tướng de Castries, có kích thước 6 m x 8 m.
Hiện nay, du khách trong nước và quốc tế khi đến tham quan Điện Biên Phủ sẽ trông thấy một tượng đài sừng sửng vươn lên trời cao, thể hiện khí phách anh hùng của một dân tộc có hàng ngàn năm văn hiến.
Đối với tỉnh nhà, điêu khắc gia Nguyễn Hải đã có những đóng góp quý báu. Đó là tượng đài Thủ khoa Nguyễn Hữu Huân, tượng đài chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút, tượng đài Chiến thắng Ấp Bắc. Ông là một điêu khắc gia tài ba của đất nước, đã làm rạng danh quê hương Tiền Giang.