Liệt sĩ Trần Văn Trầm

Ông cư ngụ, sinh sống tại xã Nhị Quí, huyện Cai Lậy (nay thị xã Cai Lậy). Ông sớm giác ngộ, tham gia hoạt động cách mạng tại địa phương. Ông được tổ chức giao nhiệm vụ lợi dụng thế hợp pháp của mình và điều kiện tiếp xúc với đám lính địa phương quân để nắm thông tin tình hình địch. Tiệm sửa máy Minh Đức ở chợ Nhị Quí là địa chỉ liên lạc của ông với Tổ chức. Công tác của ông cực kỳ nguy hiểm vì phải đối mặt trực tiếp và thường xuyên với một hệ thống cảnh sát, mật vụ dày đặc và giăng kín ở khắp nơi của kẻ địch. Khi địch phát hiện, bị giết hại, tù đày, gia đình ly tán là điều khó tránh khỏi. Nhưng, với quyết tâm của một chiến sĩ cách mạng được trui rèn trong gian khó, ông luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Năm 1969, ông được tổ chức phân công tăng cường đến tổ chức Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng Hồ Chí Minh thành phố Mỹ Tho (nay là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh Thành phố Mỹ Tho - Thành Đoàn Mỹ Tho). Lúc này, tình hình trên chiến trường miền Nam nói chung và chiến trường ở tỉnh Mỹ Tho nói riêng hết sức căng thẳng và ác liệt. Ở nội ô thành phố Mỹ Tho, địch tập trung lực lượng đánh phá cơ sở cách mạng và thanh lọc nội bộ dữ dội, ác liệt.

Trong khi đó, Thành đoàn lại vừa mới thành lập, lực lượng còn mỏng nên gặp nhiều khó khăn trong hoạt động, nhất là công tác nội thành và phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân, nhất là lực lượng thanh niên - học sinh. Với bề dày kinh nghiệm của công tác hoạt động nội thành, ông đóng góp nhiều ý kiến quí báu và thiết thực cho Ban Chấp hành Thành đoàn trong việc xây dựng lực lượng nòng cốt trong các lực lượng quần chúng nhân dân và cơ sở cách mạng khắp nội thành, làm chuyển biến mạnh mẽ phong trào đấu tranh của quần chúng ở đô thị Mỹ Tho.

Năm 1972, ông được đề bạt làm cán bộ phụ trách công tác Tư - Trí vận (Tư sản - Trí thức) ở nội thành Mỹ Tho và Trường trung học Nguyễn Đình Chiểu. Đồng thời, ông còn được giao nhiệm vụ xây dựng các nút trạm giao liên công khai dọc theo lộ 4 đoạn từ Ngã Ba Trung Lương đến huyện Cái Bè. Dưới sự chỉ đạo, điều hành của ông, các nút trạm giao liên này hoạt động hiệu quả và an toàn cho đến ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam. Đây là thành tựu đặc biệt quan trọng đối lực lượng hoạt động trong vùng địch kiểm soát gắt gao!.

Sáng ngày 30-4-1975, ông nhận nhiệm vụ từ Ban Chấp hành Thành đoàn Mỹ Tho là chuẩn bị lực lượng thanh niên xung kích của Thành đoàn đưa vào nội ô thành phố Mỹ Tho, mà điểm chính là trường trung học Nguyễn Đình Chiểu để từ đây phát động lực lượng ra toàn thành phố Mỹ Tho. Đến 15 giờ 30 phút cùng ngày, lực lượng xung kích vào trường Nguyễn Đình Chiểu, treo cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam lên cột cờ của trường, lấy súng của lực lượng tự vệ trường trang bị cho lực lượng thanh niên xung kích, rồi tỏa ra chiếm Sở Học chánh tỉnh Định Tường, Ngân hàng và trường Nữ  trung học Lê Ngọc Hân.

Sau đó, ông trực tiếp lái xe Jeep vừa tịch thu của địch, chở lực lượng thanh niên xung kích của Thành đoàn chạy khắp nơi trong thành phố Mỹ Tho, phát loa kêu gọi địch buông súng đầu hàng lực lượng cách mạng, cũng như hiệu triệu quần chúng nổi dậy đập tan bộ máy chính quyền tay sai của địch.

Sau khi chiếm được các cơ quan trọng yếu của địch ở nội ô thành phố, ông lái xe chở lực lượng thanh niên xung kích của Thành đoàn tiến chiếm dinh tỉnh trưởng Định Tường (nay là Khu nhà làm việc của Thường trực Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang). Khi đi đến ngang trại Hải quân Chương Dương (nay là khu vực khách sạn Chương Dương và  trạm đón khách của Công ty du lịch Tiền Giang trên đường 30-4, phường 1) thì bị địch chặn lại.

Với ý chí tiến công cách mạng cao độ, ông dũng cảm cho xe vượt qua kẻ địch. Từ trên chòi gác của trại Hải quân Chương Dương, địch dùng súng chống tăng M.72 bắn thẳng vào chiếc xe do ông cầm lái; ông trúng đạn hy sinh khoảng 20 giờ, ngày 30-4-1975, ngày cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước kéo dài suốt 30 năm của dân tộc ta. Thật đau đớn và mất mát lớn cho đơn vị và gia đình, ông hy sinh ngay trong ngày toàn thắng của dân tộc! Chỉ sau đó ít giờ, trại Hải quân này buộc phải giơ cờ trắng xin hàng và thành phố Mỹ Tho sau 113 năm bị ngoại bang thống trị (1862-1975) đã hoàn toàn giải phóng.

Đồng chí Trần Chí Nam, Bí thư Thành đoàn Mỹ Tho (sau này là Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Tiền Giang) kể: “Đồng chí Trần Văn Trầm là cán bộ Tư - Trí vận dũng cảm, gan dạ và rất linh hoạt trong công tác. Lợi dụng thế hợp pháp, đồng chí Trầm được giao nhiệm vụ liên hệ trong căn cứ và nội ô, chuyển tài liệu, tin tức. Khi cần thiết, đồng chí Trầm chuyển vũ khí (súng ngắn, mìn) ra vào nội thành…”.

Đồng chí Nguyễn Thị Hoài Thu - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Ủy viên Thường vụ Chủ nhiệm các vấn đề xã hội của Quốc hội khóa X, lúc ấy là Phó Bí thư Thành đoàn Mỹ Tho nhớ lại: “Tối 30-4, tôi hay tin đoàn xe bị tấn công và anh Ba Trầm hy sinh. Đây là một mất mát lớn của Thành đoàn Mỹ Tho. Trong cuộc Tổng tấn công và nổi dậy mùa Xuân 1975, Thành đoàn là lực lượng đi tiên phong trong việc đánh chiếm thành phố Mỹ Tho. Ngay trong ngày toàn thắng máu của cán bộ Thành đoàn vẫn còn đổ vì nền độc lập, thống nhất đất nước!”.
.
Sự anh dũng hy sinh vào những giờ phút cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của đồng chí Trần Văn Trầm đã vun bồi thêm truyền thống tốt đẹp của quê hương, dân tộc "vì việc nghĩa sẵn sàng hy sinh!". Tinh thần ấy, tấm gương sáng ngời ấy sẽ sống mãi với quê hương, đất nước.