Chỗ dựa cho những mảnh đời bất hạnh

Thầy Nguyễn Văn Đáng, Phó Giám đốc Trung tâm cho biết, mỗi tuần phụ huynh đưa con em mình đến đây học, thực ra là tập phục hồi các chức năng, tạo điều kiện để trẻ hòa nhập cộng đồng, từ 2 đến 3 buổi. Mỗi buổi như thế, các thầy cô giáo hướng dẫn từ 2 - 3 giờ đồng hồ. Tham gia cùng với các thầy cô giáo hướng dẫn là phụ huynh, cha hoặc mẹ nhưng thường là mẹ, đưa con đến, cùng dỗ dành, cùng hướng dẫn, cùng tập phục hồi cho các cháu. Cũng cần nói thêm, trẻ đến Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập - trẻ khuyết tật Tiền Giang thường bị các khuyết tật bẩm sinh: khó khăn về nhìn, nghe, học (di chứng não), khó khăn về vận động, các dạng khó khăn khác, đa tật...

Tôi ghé thăm một phòng can thiệp sớm của Trung tâm, nơi thầy Trần Công Nghiệp và cô Nguyễn Thị Thanh Hòa đang hỗ trợ giáo dục hòa nhập cho hai cháu trong độ tuổi 0 - 5 tuổi gặp các khó khăn về học và khó khăn về vận động. Các thầy cô bằng giọng trầm ấm, nhỏ nhẹ kiên trì hướng dẫn, tập tành các cháu nhận biết về thế giới xung quanh, cách sử dụng các món đồ chơi vừa là dụng cụ học tập, các phản xạ cần thiết khác. Công việc hướng dẫn này đòi hỏi phải kiên trì, lâu dài bởi khó khăn về học tập liên quan đến trí não, khó khăn về nghe, nhìn... mà các trẻ em bị bẩm sinh thực sự là một gánh nặng đối với gia đình, xã hội, là số phận hẩm hiu mà các cháu gánh chịu cần sự chung tay của cộng đồng hỗ trợ phục hồi, hòa nhập cộng đồng bằng các phương pháp mang tính khoa học, hiệu quả.
 

Cô Nguyễn Thị Phụng hướng dẫn, luyện tập cho cháu Nguyễn Hoàng Gia Phát
 

Tại phòng can thiệp sớm, tôi có dịp gặp chị Trần Thị Thu Tuyết, mẹ cháu Bế Bình An đang cùng cô Nguyễn Thị Thanh Hòa hướng dẫn, tập luyện phục hồi cho cháu. Chị Tuyết tâm tình: cháu Bình An khi mới sinh chỉ nặng có 800 gr, lớn lên bị các dị tật bẩm sinh: khó khăn về vận động, thị lực kém, trí não chậm phát triển, thường xuyên bị động kinh, có vấn đề về hô hấp... Cả gia đình hết sức lo lắng. Tháng 3/2013, được sự giới thiệu của những người quen, chị Tuyết đưa con mình vào nhập học tại Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập - trẻ khuyết tật tỉnh Tiền Giang. Chỉ trong một thời gian ngắn chị được các giáo viên tận tình hướng dẫn cách dạy bé thông qua các trò chơi theo hướng chơi mà học và học mà chơi, trong các giờ học của bé phụ huynh được trực tiếp cùng học, cùng tham gia với bé thông qua phương pháp và tổ chức dạy khoa học, hiệu quả, phù hợp đặc điểm bệnh lý, tâm sinh lý trẻ... Nhờ đó, các bé tiến bộ nhanh, hồi phục mau lẹ các chức năng. Đầu năm học 2012 - 2013, bé Bình An đã được đi học hòa nhập tại trường Mẫu giáo Vườn Trẻ (phường 2, TP Mỹ Tho). Đánh giá chung của các thầy cô và phụ huynh, bé Bình An nay tiến bộ rất nhanh về mọi mặt, biết nhờ người giúp đỡ khi có nhu cầu cá nhân: ăn uống, vệ sinh; biết tỏ thái độ, tình cảm đối với người thân và cộng đồng... Thật là vui mừng - chị Trần Thị Thu Tuyết kết luận.

Cháu Bình An là trường hợp điển hình trong hàng trăm trẻ đang được hỗ trợ giáo dục, hòa nhập tại Trung tâm. Thầy Võ Văn Lê, Giám đốc Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập - trẻ khuyết tật Tiền Giang cho biết, Trung tâm được thành lập vào năm 2009 tọa lạc trên một khuôn viên rộng 3.600 m² đất nằm ven quốc lộ 60 thuộc phạm vi TP Mỹ Tho. Trường hiện tiếp nhận gần 100 cháu gồm nhiều dạng tật được biên chế theo học ở các lớp can thiệp sớm. Mỗi trẻ đều được lập hồ sơ, xây dựng kế hoạch theo dõi, đánh giá từng giai đoạn phát triển và có biện pháp can thiệp phù hợp. Nhìn chung, mỗi trẻ khuyết tật dù nhẹ hay nặng đều có năng lực riêng cần tạo điều kiện thuận lợi để phát triển. Hàng tuần, giáo viên Trung tâm phối hợp cùng gia đình đề ra những biện pháp can thiệp thích hợp cho trẻ như: phục hồi chức năng, phát triển giao tiếp tổng hợp, xây dựng vòng bạn bè, cung cấp vốn từ, phát triển khả năng nhận thức, giao tiếp và kỹ năng xã hội... Thông qua các trò chơi giúp trẻ phát triển hết năng lực còn lại của mình để có thể hòa nhập vào cộng đồng. Trong năm qua, mặc dù đội ngũ giáo viên có hạn và nguồn kinh phí cũng eo hẹp nhưng Trung tâm đã tích cực can thiệp được tổng số gần 2.000 lượt trẻ khuyết tật trong khuôn khổ các lớp can thiệp sớm.

Trong hoạt động, Trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập - trẻ khuyết tật Tiền Giang còn nhận được sự hỗ trợ tích cực của các tổ chức quốc tế mà tiêu biểu là Tổ chức Liên minh Na-uy tại Việt Nam (gọi tắt là NMA-V) trong những nhóm hoạt động quan trọng: nâng cao nhận thức cộng đồng về giáo dục hòa nhập; nâng cao năng lực chuyên môn về giáo dục hòa nhập cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên Trung tâm và đội ngũ cán bộ quản lý các Phòng Giáo dục và Đào tạo, đội ngũ giáo viên đang dạy hòa nhập tại các trường mầm non, tiểu học; hình thành hệ thống hỗ trợ chuyên môn và nâng cao năng lực cho cán bộ, giáo viên các huyện điểm: Chợ Gạo, Cai Lậy và TP Mỹ Tho. Các hoạt động khác: can thiệp sớm, hỗ trợ giáo dục hòa nhập, công tác xã hội và hướng nghiệp, dạy nghề... đang mang lại kết quả thực sự, tạo niềm vui và hạnh phúc cho mỗi gia đình có con em đang lâm vào những hoàn cảnh nghiệt ngã đáng thương. Trong năm 2013, Trung tâm đã hướng nghiệp, tư vấn nghề và việc làm cho hàng trăm trường hợp thanh niên khuyết tật, trong đó có gần 70% tìm được công ăn việc làm phù hợp với thu nhập ổn định hàng tháng trên 3 triệu đồng.

Trung tâm hiện có đội ngũ 25 cán bộ, giáo viên, công nhân viên trong đó trực tiếp giảng dạy hòa nhập là 14 người. Các thầy cô giáo tại đây luôn phát huy tính năng động, sáng tạo, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ và tâm huyết, hết lòng hết sức giáo dục hòa nhập cho đối tượng trẻ khuyết tật. Nhiều thầy cô giáo còn tích cực học tập nâng cao trình độ để ngày càng phục vụ tốt hơn trên lĩnh vực đặc thù, góp phần mang lại nguồn sống, niềm tin và hạnh phúc cho những mảnh đời có số phận hết sức đáng thương. Hiện Trung tâm có một giáo viên đang học cao học tại Hà Nội, một giáo viên học cử nhân chuyên ngành giáo dục đặc biệt tại TP Hồ Chí Minh.

Với nỗ lực lớn của tập thể, Trung tâm hỗ trợ giáo dục hòa nhập - trẻ khuyết tật Tiền Giang đang đóng góp thầm lặng trong việc tạo điều kiện cho trẻ có hoàn cảnh khó khăn sớm phát huy các năng lực tiềm tàng của mình để vươn lên hòa nhập cộng đồng. Qua đó, thắp sáng lên những niềm tin và nghị lực trong trái tim trẻ khuyết tật vì một ngày mai tươi sáng, vì một cộng đồng nhân đạo và sẻ chia trong tình thương bao la của trái tim đồng cảm “mình vì mọi người” mà Bác Hồ luôn luôn nhắc nhở, dạy bảo.