Khu vực các huyện phía Đông, tỉnh Tiền Giang do có vị trí địa lý nằm gần cửa biển nên hình thành vùng thổ nhưỡng với nhiều khoáng chất tốt cho cây trồng, đặc biệt là giống lúa VD 20, Nàng Hoa 9… đã phát triển rất thuận lợi trên vùng đất này. Qua nhiều năm khảo nghiệm các loại giống như VD 20, Nàng Hoa 9… hoàn toàn vượt trội so với canh tác ở các vùng trồng khác trên cả nước. Các huyện phía Đông của tỉnh sản xuất gạo VD 20, Nàng Hoa 9 chiếm hơn 50% diện tích. Trong đó, huyện Gò Công Tây có gần 28.000 ha đất canh tác lúa mỗi năm, là địa phương có sản lượng lúa gạo hàng hóa lớn của tỉnh, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Các giống lúa này thích nghi được với vùng phèn nhẹ, chịu hạn mặn, cho năng suất cao và bán ra thị trường có giá hơn các giống lúa khác, lợi nhuận khoảng 55 triệu đồng/ha/năm.
Đặc biệt giống lúa VD 20, Nàng Hoa 9 trồng trên vùng đất các huyện phía đông, nhất là tại huyện Gò Công Tây sẽ cho ra hạt gạo thơm ngon, khi nấu lên có vị đậm đà, dẻo, dai cơm, vẫn ngon và giữ được mùi thơm sau khi để nguội. Đại diện lãnh đạo các địa phương đã bàn bạc thống nhất giao UBND huyện Gò Công Tây sẽ làm chủ sở hữu thương hiệu “Gạo Gò Công”.
Hiện tại chọn giống lúa VD20 làm giống chủ lực, bên cạnh đó sẽ tiếp tục đưa vào danh mục “Gạo Gò Công” các giống chất lượng, giá trị cao khác như Nàng Hoa 9, OM 4900, OM 54-51… UBND huyện Gò Công Tây đã hoàn tất hồ sơ thủ tục với Cục Sở Hữu trí tuệ và Sở Khoa học - Công nghệ Tiền Giang để được cấp phép cho ra đời thương hiệu “Gạo Gò Công”, thống nhất phạm vi địa lý sở hữu thương hiệu “Gạo Gò Công” gồm 4 huyện Gò Công Tây, Gò Công Đông, Tân Phú Đông và TX Gò Công. Ngày 22/6/2021, UBND huyện Gò Công Tây ban hành Quy chế sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Gò Công”. Theo đó, UBND huyện Gò Công Tây có trách nhiệm quản lý, giữ gìn và quảng bá thương hiệu “Gạo Gò Công” với những hướng dẫn trình tự về cấp và thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận; kiểm soát việc sử dụng nhãn hiệu chứng nhận; các dấu hiệu nhận diện thương hiệu nhãn chứng nhận; hệ thống biểu mẫu phục vụ công tác quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Gạo Gò Công”.
Theo nhận định thì sản xuất lúa ngày càng khó khăn hơn vì đất nông nghiệp bị thu hẹp, áp lực dịch bệnh tăng, biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt hơn.
Để ngành hàng lúa, gạo phát triển bền vững theo hướng nâng cao chất lượng và giá trị, ngành nông nghiệp các huyện cần tập trung nâng cao giá trị hạt lúa trên một đơn vị diện tích đất sản xuất, tiến đến xây dựng thương hiệu. Đồng thời giảm diện tích gieo trồng lúa ở những nơi sản xuất không có lợi thế, chuyển sang cây trồng khác có hiệu quả kinh tế hơn, giảm diện tích gieo trồng lúa phẩm cấp thấp, tăng diện tích lúa chất lượng cao.
Phát huy lợi thế vùng sản xuất lúa thơm VD 20 kết hợp phát triển du lịch, hình thành vùng sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP; xây dựng hệ thống cung cấp thông tin thị trường nhằm giúp nông dân dự đoán thị trường, có kế hoạch sản xuất phù hợp để giảm thiểu rủi ro do hàng hóa dư thừa, rớt giá, đồng thời hướng đến các thị trường mục tiêu tiềm năng trong và ngoài nước.
Tiến hành quy hoạch hoàn thiện các công trình đê, hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng nhằm đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa, quy hoạch đầu tư cơ sở hạ tầng phát triển các cụm công nghiệp trọng điểm để phục vụ tốt cho nhu cầu chế biến và xuất khẩu lúa gạo.
Xây dựng và củng cố hệ thống hợp tác xã, tổ hợp tác vững mạnh nhằm xây dựng chuỗi liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp - nông dân. Tăng cường tổ chức liên kết nông dân với nông dân, sản xuất theo chuỗi giá trị gia tăng.
Lãnh đạo chính quyền địa phương tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tham gia liên kết sản xuất theo mô hình cánh đồng lớn nhằm giải quyết đầu ra cho nông sản hàng hóa, đáp ứng yêu cầu các thị trường nhập khẩu, đồng thời giúp nông dân an tâm đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất. Cụ thể là sử dụng giống xác nhận, phân thuốc là sản phẩm sinh học, sạ hàng, áp dụng chương trình “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm”, sản xuất theo quy trình trồng lúa hữu cơ đảm bảo an toàn cho sức khỏe, không gây ô nhiễm môi trường, kết hợp trồng hoa bờ ruộng dẫn dụ thiên địch theo mô hình công nghệ sinh thái phòng, chống rầy nâu gây bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá,... để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm nông nghiệp. Có như vậy mới giảm chi phí sản xuất, tăng chất lượng hạt gạo, có thị trường tiêu thụ và cuối cùng là lợi nhuận tăng lên.
“Có lợi nhuận, nông dân hăng hái tham gia sản xuất, từ đó ngành lúa gạo mới phát triển theo chuỗi giá trị và bền vững. Đồng thời, xây dựng liên kết cánh đồng lớn gắn kết sản xuất với thu mua, chế biến, tiêu thụ lúa gạo giúp nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản xuất, nâng cao giá trị “Gạo Gò Công”, từ đó nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm lúa gạo hàng hóa trên thị trường”. Ông Ngô Văn Dũng, Trưởng Phòng nông nghiệp & Phát triển nông thôn huyện Gò Công Tây chia sẻ.
Với sự chung tay của các nhà khoa học, doanh nghiệp, chính quyền và bà con nông dân sẽ tạo thêm sức bật cho thương hiệu “Gạo Gò Công” phát triển bền vững, “vươn cao, bay xa” trong thời gian tới; giúp người nông dân thay đổi tập quán, tư duy sản xuất và hướng đến một nền kinh tế nông nghiệp bền vững và hội nhập quốc tế.